Hititlerin Kiziwatna ve Arzawa Krallıklarının kurulduğu Coğrafya içinde Persliler
Devrinde; Mellos Körfezi kıyısında, Liman merkezi olarak kurulan Mella yanında
Bizanslılar Devrinde,‘Cestanbol’Liman şehri kurulmuştur.Şehir girişinde yaptırılan;
Kale ve Liman Kulesi kalıntıları günümüze kadar gelmiştir.
Ermeni Krallığına Bağlı Lajazzo(Ayas) 1261’de Venediklere kiraya verilmiştir.1268
yılında Memlüklerin eline geçen Bölge,Kaza-ı Ayas Arap Vilayeti üzerin den Halep
Beyliğine bağlandı.1517 yılında Osmanlının eline geçen Bölge Osmanlı Devletinin
Doğuakdeniz yapılanmasında; Üzeyr(Payas) Merkezli Kınık Maa Üzeyr Sancağına
bağlandı.1608-1800 Yıllarında,Ayas-Ceyhan Arasında var olan,Berendi Kazası yer
leşimleri Yumurtalık sınırları içinde kalmıştır.
Cumhuriyet Devrinde Nahiye Merkezi Ayas’tan,Yumurtalığa taşındı.1933’de Nahiye
olan Yumurtalık,1959‘da Adana İlinin İlçesi oldu.
YUMURTALIK TARİHİ KRONOLOJİSİ
M.Ö 3000 Kiziwatna Krallığı/Hitit İmparatorluğu
M.Ö 2000 ArzawaKrallığı/Hitit İmparatorluğu
M.Ö 1200 Mitanni/Asurlular
M.Ö 713 Asurlular Dönemi
M.Ö 663 Klikya Krallığı Dönemi
M.Ö 642 Babilliler Dönemi
M.Ö 621 Medler Dönemi
Mella M.Ö 543 (Mella Kalesi,Mella Ovası,Mellos Körfezi)Persliler Dönemi
Cestanbol M.Ö 333 Bizanslılar, Alaxandria Dönemi
Mella 260 Sasaniler, Şehinşah Dönemi
Castanbol 527 Bizanslılar, Justniaus Dönemi
750 Abbasiler, Ebu’l Abbas Dönemi
786 Abbasiler, Avasım Bölgesi, Harun-ül Reşit Dönemi
890 Abbasiler, Hamdaniler Emirliği Dönemi
964 Bizans (Nikephor Phokas+Nikeforas II Fokas )Dönemi
1084 Selç. Feth,Kutalmış Oğ. Adsız Bey(Kutalmış Oğ.Süleyman Şah.Dö.)
1097 Haçlı Seferleri
1100 Klikya Ermeni Prensliği(Baronluğu)
1197 Kilikya Ermeni Prensliği(Baronluk Krallığa Dönüşmüştür.)
1201 Cenovalılar(Kiraladı)
1218 Kilikya Ermeni Prensliği[Selçukluya Tabi (Key Kavus Dönemi)]
1243 Moğollar,İlhanlılar Devleti.
Lajazzo 1261 Venedikliler(Kiraladı)
Kaza-ı Ayas 1268 Memlükler Dönemi
Kaza-ı Ayas 1352 Ramazanoğlu Beyliği
Kaza-ı Ayas 1375 ArapVilayet’i(Memlüklü Devleti)
Kaza-ı Ayas 1378 Ramazanoğlu Beyliği
Kaza-ı Ayas 1517Arap Vilayeti/Osm.İmp.
Nahiye-i Ayas 1520 Payas(San.Mer.)Kınık Maa Üzeyr San./ArapVil.Osm Dev.
Nahiye-i Ayas 1522 Payas, Kınık Maa Üzeyr Sancağı/Adana Vilayeti
Nahiye-i Ayas1866 Payas,İskele(San. Mer.)/Üzeyr Sancağı/Adana Eyaleti
Nahiye-i Ayas 1878 Payas, Yarpuz/ Üzeyr Sancağı/Adana Eyaleti
Nahiye-i Ayas 1890 Payas,Yarpuz,Cebel-i Bereket Sancağı/Adana Eyaleti
Nahiye-i Ayas 1906 Dörtyol Yarpuz/Cebel-i Bereket Sancağı/Adana Eyaleti
Nahiye-i Ayas 1907 Dörtyol,Erzin/Cebel-i Bereket Sancağı/Adana Eyaleti
Nahiye-i Ayas 1911 Dörtyol,Osmaniye/Cebel-i Bereket Sancağı/Adana Eyaleti
Yumurtalık Nahiye1926 Ceyhan,Cebel-i Beeket Vilayeti
Yumurtalık Nahiye1933 Ceyhan,Adana Vilayeti
Yumurtalık Kaza1959 Adana,Adana Vilayeti
Yumurtalık Kaza1996 Adana,Adana Vilayeti(Büyük Şehir)
Yumurtalık Kaza 2013 Adana,Adana Vilayeti(Büyük Şehir)
Not:Kaynak gösterilmeden;kısmen ya da tamamen kullanılamaz.
5.10.2013
İsmail YİĞİT
Araştırmacı Yazar
yigitarastirmaci@hotmail.com
İsmail YİĞİT- Google+
İsmail YİĞİT "Derlemeler"-Youtube
İsmail YİĞİT -"Naturel Yaşam"-Youtube
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder